Op deze pagina hebben we allerlei maatregelen die je rondom natuurinclusief bouwen, wonen en werken kunt toepassen voor je op een rij gezet. Ook vind je hier achtergronden over de verschillende soorten. Klik op de iconen voor meer informatie.
Vogels
Er zijn veel vogelsoorten die goed passen in stedelijke of dorpse omgevingen. We kunnen ze helpen door het voedselaanbod te vergroten, schuilgelegenheid te creëren (met bosjes en heggen bijvoorbeeld) of nestgelegenheid. Er zijn veel soorten stadsvogels. Denk aan meeuwen, kauwen, houtduiven, spreeuwen, huismussen, merels en lijsters, gierzwaluwen, vinken en koolmezen.
Vleermuizen
Vleermuizen zijn kleine vliegende zoogdieren. Ze zijn geen familie van de muis. Er zijn vleermuizen van een paar centimeter klein en vleerhonden met een spanwijdte van wel 1,70 meter. Die laatste soort vinden we niet in Nederland, hier komen 18 soorten vleermuizen voor. De meeste jagen op vliegende insecten, zoals steekmuggen. Dat doen ze door geluiden uit te zenden, die weerkaatsen. Zo kan de vleermuis de plaats, plek en vorm bepalen waar het insect zich bevindt (echolocatie). Vleermuizen zijn daarmee enorm nuttig in het in balans houden van insectensoorten. Nederlandse vleermuizen houden een winterslaap. Ze vliegen graag langs heggen en bomenrijen. Veel vleermuizen jagen boven water waar niet veel wind staat.
Vleermuizen leven door het jaar heen op verschillende plekken, waar ze met hun hoofd naar beneden hangen. In de winter en de zomer en tijdens het paar- en kraamseizoen zoeken ze steeds andere plekken op te verblijven. Wel hebben ze een aantal vaste voorkeursplekken waar ze vaker terugkomen. In Nederland wonen en jagen vleermuizen vaak in de buurt van mensen. Ze wonen in of aan gebouwen bij gebrek aan grotten, of in holle bomen. Veel verblijven zijn geschikt voor meerdere soorten.
Vleermuizen zijn beschermd; er is strenge regelgeving. We weten steeds beter hoe we ze kunnen helpen. Bijvoorbeeld door een vleermuizenverblijf in te bouwen in een woning of gebouw of door het plaatsen van een verblijf aan de buitenkant van een muur. Het blijft natuurlijk altijd beter om vleermuizen niet te verstoren. Heeft je huis of gebouw een andere eigenaar en wil je iets doen voor vleermuizen? Neem dan contact op met de eigenaar om de mogelijkheden te bespreken.
Insecten
Alleen al in Nederland zijn 20.000 soorten insecten, waarvan 350 soorten wilde bijen. Insecten zijn een onmisbare schakel in alle ecosystemen. Elke soort heeft zijn eigen specifieke plekje en taak. Sommige zijn nuttig als bestuivers, anderen als opruimers, bodemverbeteraars en/of voedsel voor vele andere dieren.
Het vergt veel onderzoek om te bepalen hoe het met insecten gesteld is en welke invloed dit heeft op de ecosystemen waar ze onderdeel van zijn. We weten wel dat bijna 80% van de wilde bloemsoorten en 84% van de gewassoorten in de Europese Unie afhankelijk zijn van insecten voor de productie van zaden.
Met wilde bijen gaat het niet goed. Van de 350 soorten is de helft met uitsterven bedreigd. Het aantal dagvlinders is sinds 1992 met 40% afgenomen.
Hoe meer soorten insecten in een tuin leven, hoe veerkrachtiger deze tuin is tegen plagen. Daarvoor is een leger van nuttige insecten in te schakelen. Voorbeelden van nuttige insecten:
- Sluipwespen eten rupsen en bladluizen.
- Lieveheersbeestjes eten bladluizen.
- Wilde bijen bestuiven vele planten (ook waar wij afhankelijk van zijn voor ons voedsel).
- Pissebedden helpen mee om plantenresten te verteren en dragen zo bij aan de vorming van humus.
Er zijn veel verschillende soorten manieren om insecten te helpen.
Tuinen
Groene tuinen en groene balkons spelen een belangrijke rol voor de natuur dorpen en de stad. Vogels en insecten vliegen van tuin naar tuin. Egels wandelen heel wat tuinen af, mits ze zo nu en dan wel een egelpoortje tegenkomen. Groene tuinen bieden veel dieren eten, een plek om te schuilen of om een nest te bouwen. Kijk hier hoe jij aan de slag kunt met een geveltuin, groen balkon of onverharde groene tuin.
Water in de tuin
Een natuurlijk waterelement in de tuin is niet gebruikelijk. En dat is jammer, want een poel, vijver of wadi hebben van alles te bieden aan planten en dieren in je tuin. Hoe klein ook. Kikkers en salamanders kunnen je hulp goed gebruiken. En het hoeft helemaal niet duur te zijn. Ook in een kleine tuin zijn er mogelijkheden. Lees hier tips hoe je het kunt aanpakken.
Groene daken en muren
Ook met je dak en muren kun je waardevol groen toevoegen aan je woonomgeving. Daken en muren zorgen voor een extra plek voor groen in een versteende omgeving. Bovendien zorgt het voor een prettiger woonklimaat, een mooi uitzicht, extra isolatie, en biedt voedsel, schuil- en nestgelegenheid voor vogels en insecten. De mogelijkheden hebben we hieronder uiteengezet.
